Podczas realizacji autorskiego projektu badawczego pracujecie w grupach, dlatego tak ważne jest aby ustalić zasady i normy pracy w grupie, ponieważ to klucz do udanego projektu!
Warto zadbać, by uczniowie rozumieli, co te zasady oznaczają i jak mogą je wdrożyć w praktyce.

1. Odpowiedzialność za swoje zadanie
Pierwszą i podstawową zasadą jest odpowiedzialność. Każdy członek grupy odpowiada za swoje zadanie. To oznacza, że nie możemy polegać na innych, by wykonali naszą część pracy. Warto rozmawiać o tym na początku projektu – jak rozdzielić zadania i jak monitorować ich wykonanie. Zdecydowanie pomaga w tym otwartość na rozmowy i ścisła współpraca w zespole. Wspólna odpowiedzialność oznacza, że sukcesy i porażki dotyczą nas wszystkich, a każdy wkład w projekt ma wartość.

2. Prośba o pomoc
Nikt nie jest w stanie zrobić wszystkiego sam. Kiedy napotykamy trudności, zamiast się zniechęcać, powinniśmy poprosić o pomoc. Dobre grupy charakteryzują się tym, że wszyscy członkowie czują się komfortowo, prosząc innych o wsparcie. Aby stworzyć atmosferę, w której prośba o pomoc nie będzie uważana za słabość, warto wcześniej zdefiniować, co rozumiemy przez „pomoc” i jak się wzajemnie wspierać. Często wystarczy jedno pytanie, by znaleźć rozwiązanie wspólnego problemu.

3. Dyskusja – ostro, ale z szacunkiem
W trakcie pracy w grupie, różne pomysły i opinie mogą prowadzić do gorących dyskusji. Ważne jest, by w takich momentach pamiętać, że dyskutujemy ostro, ale nie atakujemy się wzajemnie. Warto zwrócić uwagę na to, że krytyka powinna dotyczyć pomysłu, a nie osoby. Każdy ma prawo do wyrażania swojego zdania, ale równie ważne jest, by nie poniżać innych. Szanujmy różnorodność opinii i starajmy się zrozumieć stanowisko drugiej osoby.

4. Uważne słuchanie
Dobre porozumienie nie jest możliwe bez aktywnego słuchania. Każdy członek grupy powinien czuć, że jego głos jest wysłuchany i zrozumiany. Uważne słuchanie to także umiejętność przyjęcia innych punktów widzenia i przemyślenie swoich własnych idei w kontekście rozmowy. Zamiast skupiać się na odpowiedzi, starajmy się w pełni poświęcić uwagę rozmówcy.

5. Kolejność wypowiedzi i czas rozmowy
Współpraca to także szanowanie przestrzeni do wypowiedzi innych. Czasami w grupach panuje chaos, gdy wszyscy zaczynają mówić jednocześnie. Warto ustalić, że podczas rozmowy każdy dostaje swoją chwilę, a inne osoby muszą poczekać na swoją kolej. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której ktoś nie ma szansy wyrazić swojego zdania. Pilnujmy także, by nie zabierać zbyt dużo czasu w trakcie wypowiedzi – przestrzeganie limitu czasu zapewnia, że wszyscy będą mieli szansę na wypowiedzenie się.

6. Powracanie do tematu
W projektach często zdarza się, że rozmowa schodzi na boczny tor. To normalne, ale ważne jest, by potrafić wrócić do głównego tematu. Kiedy ktoś zauważy, że grupa odbiega od celu, warto przypomnieć sobie, o czym rozmawiamy, i wrócić do dyskusji na temat zadania. Pomaga to utrzymać skupienie i efektywność pracy.

7. Wyrażanie niezgody w sposób uprzejmy
Zgadzanie się z każdym pomysłem nie jest realistyczne. Każdy ma prawo do wyrażania swojego zdania i nie musi zawsze zgadzać się z innymi. Ważne jest jednak, by robić to w sposób uprzejmy i konstruktywny. Zamiast stawiać opór, postarajmy się przedstawić nasze argumenty w sposób, który pomoże grupie znaleźć najlepsze rozwiązanie.

8. Wsparcie i pomoc
Wspieranie się nawzajem to podstawa sukcesu w pracy zespołowej. To nie tylko pomoc w rozwiązywaniu problemów, ale także motywowanie się do działania. Warto pamiętać, że wsparcie to nie tylko czynności praktyczne, ale także emocjonalne. Każdy członek grupy powinien czuć się doceniany i zauważony.

9. Angażowanie każdego
Praca w grupie wymaga zaangażowania wszystkich członków. Każdy ma swoją rolę i powinien wnieść coś do projektu. Ważne jest, by nie pozwalać, by ktoś pozostał w cieniu – dbajmy o to, by wszyscy byli aktywni i czuli się odpowiedzialni za wspólny cel.

10. Docenianie sukcesów
Nawet najmniejszy sukces zasługuje na pochwałę. Docenianie postępów motywuje grupę do dalszej pracy i tworzy pozytywną atmosferę. Warto na bieżąco zwracać uwagę na to, co udało się zrobić dobrze i wyrażać uznanie dla wysiłku innych.

11. Budowanie poczucia wartości
Każdy członek grupy powinien czuć się ważny. Dlatego tak istotne jest, by nie pomijać nikogo, nie bagatelizować pomysłów ani opinii. Wspólne tworzenie projektu powinno dawać każdemu poczucie satysfakcji z tego, co wnosi do zespołu.

12. Ograniczanie mało twórczych pomysłów
W projektach często pojawiają się pomysły, które są mniej kreatywne lub niezbyt pomocne. Warto stawiać na innowacyjne rozwiązania i nie bać się odrzucać pomysłów, które nie wnoszą nic nowego. Zadbajmy o to, by nasze działania były dynamiczne i pełne świeżych idei.

Burza mózgów – jak to działa?

W trakcie pracy nad projektem warto zorganizować szybkie „burze mózgów”, podczas których wszyscy będą mogli podzielić się swoimi spostrzeżeniami i pomysłami na temat zasad współpracy. Pytanie: „Co to znaczy, że będziemy sobie wzajemnie pomagać?” może stanowić punkt wyjścia do szerszej dyskusji. Pomoc nie ogranicza się tylko do rozwiązywania problemów – to także kwestia motywowania, dzielenia się pomysłami i wspierania się w trudnych chwilach.

Pamiętajmy, że to, jak się komunikujemy i jak współpracujemy, w dużej mierze wpływa na wynik naszego wspólnego projektu.
Klarowne zasady, wzajemny szacunek i wspierająca atmosfera to klucz do sukcesu!